Fisher Etkisi Nedir? Neyi Açıklar?

Fisher etkisi, ekonomist Irving Fisher tarafından ortaya atılan ve enflasyon ile reel faiz oranları arasındaki ilişkiyi tanımlayan ekonomik bir teoridir. Özetle, beklenen enflasyonun nominal faiz oranlarına birebir yansımasıdır. [Reel Faiz Oranı = Nominal Faiz Oranı – Enflasyon Oranı]

Enflasyon oranı, nominal faiz oranları ve reel faiz oranları arasındaki bağı inceler. Farkındalık, reel faiz oranı = nominal faiz oranı – beklenen enflasyonla başlar.

Bir bankaya para yatırıp %6’lık nominal bir faiz oranı alırsanız, ancak beklenen enflasyon %4 ise, gerçek satın alma gücü yaklaşık %2 artar.

Fisher etkisinin bir anlamı, nominal faiz oranlarının enflasyonu yansıtma ve para politikasını nötr hale getirme eğiliminde olmasıdır. Örneğin, Merkez Bankası para arzını artırırsa ve beklenen enflasyon %4’ten %7’ye yükselirse, istikrarlı bir ekonomiyi sürdürmek için Merkez Bankası faiz oranlarını %6’dan %9’a yükseltecektir.

Nominal Faiz Oranları ve Reel Faiz Oranları

Nominal faiz oranları, bir kişinin para yatırdığında elde ettiği finansal getiriyi yansıtır. Örneğin, yıllık %10’luk nominal faiz oranı, bir bireyin bankaya yatırdığı paranın %10’u kadar ek alacağı anlamına gelir. Nominal faiz oranının aksine, reel faiz oranı ise satın alma gücünü dikkate alır.

Kaynaklar

• https://www.economicshelp.org/blog/glossary/fisher-effect/
• https://www.investopedia.com/terms/f/fishereffect.asp