Avrupa Birliği Neden Kuruldu? (AB’nin Geleceği Öngörüleri)
Avrupa Birliği, Avrupa kıtasında yer alan bazı komşu ülkeler arasındaki İkinci Dünya Savaşı’nın yol açtığı felaket ve savaşları sona erdirme vizyonuyla ortaya çıkmıştır.
1950’lerde Avrupa Ticaret Bölgesi ve Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu (1952), Avrupa ülkelerinin, siyasi ve ekonomik anlamda işbirliğini sağlamak maksadıyla tasarlanmış ve kurulmuştur. Hollanda, Lüksemburg, İtalya, Almanya, Fransa ve Belçika olmak üzere toplam 6 kurucu ülke yer almıştır.
1957’de Roma Antlaşması’nın bir sonucu olarak “Ortak Pazar” veya AET (Avrupa Ekonomik Topluluğu) kurulmuştur. Avrupa Birliği, daha fazla ülkenin katılımı ve diğer gelişmelerle birlikte, yıllar boyunca birkaç büyük dönüşüm geçirmiştir.
Avrupa Birliğinin Tarihsel Gelişimi
- 1960 – 1969: AB ülkeleri birbirleriyle ticaret yaparken gümrük vergilerini kaldırdı. Bu hamle, ekonominin 1960’larda gelişmesine yardımcı oldu. Yeterince ve hatta fazla miktarda gıda olduğundan emin olmak için, hepsi de gıda üretimi üzerinde ortak bir kontrol sahibi olmayı kabul etti. Bu dönemde Amerika’nın ekonomik desteğinin de etkisi büyük olmuştur.
- 1970 – 1979: 1 Ocak 1973’te daha fazla ülke AB’ye (İngiltere, İrlanda ve Danimarka) katıldı. AB’nin bölgesel politikasına göre, altyapı ve iş yaratmak için yoksul bölgelere çok büyük miktarda para aktarılması gerekiyordu.
- 1980 – 1989: 1981’de Yunanistan AB’ye katılarak grubun onuncu üyesi oldu. Avrupa Birliği tek pazarını ve Avrupa Politik İş Birliğini resmen başlatan anlaşma (Single European Act) 1986’da imzalandı. Asıl amacı, ‘Tek Pazar’ı oluşturmak ve AB sınırları boyunca sorunsuz ticaret akışını kolaylaştırmaktı. Bu arada, Berlin Duvarı yıkıldı, Batı ve Doğu Almanya 1990’ların sonuna doğru birleşti.
- 1990 – 1999: 1990’lar ayrıca antlaşmaların on yılı olmuştur. İki önemli anlaşma – Amsterdam Antlaşması ve ‘Avrupa Birliği Maastricht’ Antlaşması bu on yılda imzalandı. Savunma ve güvenlik konularında ortak hareket için bir araya gelindi. AB’ye üç üye daha katıldı: İsveç, Finlandiya ve Avusturya.
- 2000 – 2009: Avrupa’daki birçok ülke için Euro, ortak para birimi oldu. Bu, birçok ülkenin para birimi olarak kabul ettiği on yıldı. En az 10 ülkenin AB’ye katıldığı 2004 yılında Batı ve Doğu Avrupa arasındaki siyasi gerginliklerin kaybolduğu düşünülmüştü. 2007’de Romanya ve Bulgaristan da AB’ye katıldı. [Önemli Tarih: 2008] Eylül 2008’de, küresel ekonomi büyük bir finansal krizden etkilendi.
- 2010 – 2019: Ekonomik krizlerin ardından, ülkelere yardım etmek ve güvenilir bankalara sahip olmalarını sağlamak için “Banking Union” kuruldu. Hırvatistan, 2013 yılında 28. üye olarak AB’ye katıldı. Ancak, Avrupa Birliği son zamanlarda bazı sorunlarla karşı karşıyadır. İngiltere, Brexit oylamasının ardından AB’den ayrılmaya yaklaşırken, liberalist yapının AB içerisindeki en güçlü bir kaç ekonomi dışında AB ülkelerine büyük zarar verdiğine dair güçlü bir kanaat yaygınlaşmıştır.
Avrupa Birliği’nin Geleceği Ne Olacak?
Gölge CIA olarak da adlandırılan ABD’deki önde gelen Think Tank kuruluşu Stratfor’un kurucusu George Friedman’ın Türkçeye İrem Sağlamer tarafından çevrilen ve Pegasus yayınlarından yayınlanan “Avrupa Krizi (Yaklaşan Avrupa Krizi ve Olası Savaşların Patlama Noktaları)” adlı kitapta; Avrupa Birliği, felsefi ve jeopolitik temelleriyle detaylı bir şekilde irdelenmektedir; gelecekte Balkanlar ve Kafkaslar başta olmak üzere bir kaç fay hattında kriz ve patlamalar beklenmektedir. Kitapta yapılan öngörüye göre Avrupa Birliği, kısa dönemde devletler arası krizlerin ve savaşların patlak vereceği yeni bir döneme girecektir.
Avrupa Birliği Ülkeleri ve Üyelik Tarihleri
| Ülke | AB Üyelik Tarihi |
| Belçika | 1 Ocak 1958 |
| Fransa | |
| Almanya | |
| İtalya | |
| Lüksemburg | |
| Hollanda | |
| Danimarka | 1 Ocak 1973 |
| İrlanda | |
| Birleşik Krallık | |
| Yunanistan | 1 Ocak 1981 |
| Portekiz | 1 Ocak 1986 |
| ispanya | |
| Avusturya | 1 Ocak 1995 |
| Finlandiya | |
| İsveç | |
| Kıbrıs | 1 Mayıs 2004 |
| Çek Cumhuriyeti | |
| Estonya | |
| Macaristan | |
| Letonya | |
| Litvanya | |
| Malta | |
| Polonya | |
| Slovakya | |
| Slovenya | |
| Bulgaristan | 1 Ocak 2007 |
| Romanya | |
| Hırvatistan | 1 Temmuz 2013 |
AB’nin 28 üyesi olmasına rağmen, üye ülkelerin hepsi Euro Bölgesi’ne dahil değildir. Euro Bölgesi, 19 AB üye ülkesi, 2 üye olmayan devlet ve Euro’yu resmi para birimi olarak kabul eden 4 mikro devletten oluşmaktadır. 9 AB üyesi Euro’yu para birimi olarak kullanmıyor.
Kaynaklar
- “Why was The European Union Formed?”, https://www.mapsofworld.com/answers/history/why-was-the-european-union-formed/
- “Who are the Members of the European Union?”, https://www.mapsofworld.com/answers/world/european-union-countries/
- George Friedman, Avrupa Krizi (Yaklaşan Avrupa Krizi ve Olası Savaşların Patlama Noktaları), Pegasus Yayınları
