Aziz Sancar Sözleri: 24 Özlü Söz

Aziz Sancar, 1946 doğumlu Türk akademisyen, biyokimyager, moleküler biyolog ve bilim insanıdır. 1997 yılından itibaren ABD’de Kuzey Karolina Üniversitesi, Chapel Hill Sarah Graham Kenan Biyokimya ve Biyofizik Programı’nda görevli Prof. Aziz Sancar, son 20 yıldır DNA onarımının pek çok parçasının tanımlanmasında kullanılan biyokimyasal yaklaşımlara yaptığı öncülükle tanınmaktadır. ABD Ulusal Bilimler Akademisi’ne seçilen ilk Türk olarak bilinir.

Hücrelerin hasar gören DNA’ları nasıl onardığını ve genetik bilgisini koruduğunu haritalandıran araştırmaları sayesinde 2015 Nobel Kimya Ödülü’nü kazanmıştır. Prof. Dr. Aziz Sancar’ın geliştirip ismini koyduğu “maxicell” tekniği ile buluşunu yapıp ismini koyduğu “excinuclease/excision nuclease” enzimi terimleri Oxford Biyokimya ve Moleküler Biyoloji Sözlüğü’ne girmiştir. “Beni ödüle götüren Atatürk’ün ve Türkiye Cumhuriyeti’nin yaptığı eğitim devrimidir. Dolayısıyla bu ödülün sahibi Atatürk ve Türkiye Cumhuriyeti’ni temsil eden Anıtkabir Müzesi’dir.” diyerek Nobel Ödülü ile madalya ve sertifikasını Anıtkabir’e teslim eden Aziz Sancar’ın çeşitli zamanlarda ve çeşitli mecralarda söylemiş olduğu sözleri ve haber kaynakları…

Aziz Sancar Özlü Sözleri

“Saygı istiyorsanız, önce kendinize saygı göstereceksiniz. Herkesten üstün değiliz ama kimseden de aşağı değiliz. Kendimizle iftihar edelim ki başkası da bize saygı göstersin.”
“Türk Dünyası’nın birliğini görmek isterim, hayattayken. Bu, çocukluğumdan beri hayalim olmuştur. Bu benim yapabileceğim bir şey değildir. Ama inşallah olur. 70 yaşındayım. Ben gittikten sonra olursa da olur. Ama bu yönde bir çalışmayı bütün Türk Dünyası’nda görmek istiyorum.” (Azerbaycan’da katıldığı bir radyo programında sorulan “Gerçekleştiremediğiniz bir hayaliniz var mıdır?” sorusuna verdiği yanıt.)
“Maalesef biz memleket olarak, her şeyimizi tenkitten hoşlanıyoruz. O dönem okullarımız harikaydı. Olağanüstü öğretmenlerim vardı ilkokulda. Oradaki ilkokul eğitimini burada Amerika’daki en iyi ilkokullarda verirler mi vermezler mi bilmiyorum. O kadar iyiydi. Bana çok güzel öğretim veren kendi memleketimdir. Bana olağanüstü tıp eğitimi verdi ve o buradaki başarımın kaynağı oldu.”
“Ben Türk’üm, o kadar. Mardin’de doğmuşsam, Cizre’de de doğmuşsam, Kars’ta da doğmuşsam ben Türk’üm.” (Mardin doğumlu olmasına dikkat çekerek “Kürt müsünüz, Arap mısınız?” diye soran BBC muhabirine cevabı)
“Ülkücülük vardı. Lisede başladı. Sağ-sol meselesi, Tıbbiye başlayınca oldu. Biz ülkücüydük, solcular vardı. O zamanlar yaptığım çok şeyden hayıflanıyorum. Çünkü yok yere birbirimize girerdik. Çok kavga olurdu. Ben Beyazıt’taki üniversitenin merkez binasına kızıl bayrağın çekildiğini hatırlıyorum. Biz ne Amerikalıyı ne de komünistleri isterdik. Fikren o eğilimdeydim. Ama kendimi çalışmalara vermiştim. Pek kavgaya karıştığım da olmadı.”
“Ben Türk milliyetçisiyim. Türk milliyetçiliğinin bir yönü de bilimde kuvvetli olmaktır. Bilimde kuvvetli olmazsan dış güçlerin yaptıklarına karşı koyamazsın. Yeter ki gücümüzü temel bilime verelim. Çocuklarımızı deneysel bilime alıştıralım.”
“Yaptığım hizmetlerle Başbuğumun ideallerini yaşatıyorum.” (Aziz Sancar’ın Alparslan Türkeş’in kızı Ayyüce Türkeş Taş’ı Sancar Türk Kültür Merkezi’nin açılışına daveti sırasında 1972’deki Beşiktaş Ülkü Ocakları’nda çektirdiği fotoğrafı gösterdikten sonraki sözü.)
“Türkiye’nin dışında diğer Türk cumhuriyetlerinin başka devletlerin hakimiyeti altında olduğu zamanlarda bile Türk dünyası kalbimdeydi. Bu bakımdan Türk dünyası benim için bir kuvvet kaynağı, başarılarımda büyük rolü olmuştur.”
“Karabağ zaferi Türkiye’nin Kurtuluş Savaşı’ndan sonra Türk Dünyası’nın en büyük zaferidir. Şuşa kurtulursa orada iki rekat şükür namaz kılacağıma söz vermiştim, ölürsem gözüm arkada kalmayacaktı. Allah’a şükür bunu yapabildim.”
“Türkiye’nin ikinci yüzyılında insan kaynağıyla, doğal kaynaklarıyla artık büyük bir Türk dünyası var. Hem sosyal hem de bilimsel konularda Türk devletleri olarak bir bütün halinde çalışırsak büyük güç oluruz.”
“Türk Dünyası Kültür Elçisi nişanı, benim için tüm ödüllerden daha kıymetli.”
“Bütün enerjinizi işinize verin. Bilim öğrenmeye çalışın. Günlük dedikodularla, politikalarla uğraşmayın. Ben Türkiye’deki günlük politik çekişmeleri takip edersem üzüntümden çalışamam. Bu yüzden gençlere tavsiyem bu tür kavgalara girmeyin. Memlekete hizmet için bilim lazım. Avrupa ve ABD seviyesinde olmak için bilim lâzım.”
“Gereği kadar öğrenin, aşırıya kaçmak yaratıcılığı öldürüyor. Okumanın yanı sıra düşünmek için de kendinize zaman ayırın. Eğitim ve araştırma için yurt dışına çıkın ama sonra muhakkak ülkenize dönün.”
“Gözünüzü seveyim politikayla uğraşmayın, onu yapanlar var, çok çalışın. Ne yaparsanız, iyi yapmaya çalışın, çalışmadan olmaz. Ben öğrenciyken günde 18 saat çalışırdım. Gazeteler yazmıştı, çok zaman gecelerimi laboratuvarda geçirdim. Çalışmak kendimize, ailemize, milletimize vatan, namus borcudur.”
“Annem derdi ki: Kibirli olmayın kibirli olmak Allah’a yakışır, insana yakışmaz. Elinizden geldiği kadar mütevazı olmaya çalışın. O bakımdan elimden geldiği kadar mütevazı olmaya çalışıyorum.”
“Başarılı olmak Nobel almak değil, ailenize, ülkenize ve insanlığa hizmet etmektir.”
“Başarı, zeka kadar çalışmakla elde edilir. Sebat lazım, inat etmek lazım ve çalışmak lazım. Üzerinde çalışacağınız bir konu belirleyin, literatür de okuyun, gerektiği kadar öğrenin. Okumanın yanı sıra düşünmek için de kendinize zaman ayırın.”
“Bütün Türk, Fransız, Rus klasiklerini okudum. Her yıl edebiyatta Nobel kazanan yazarların kitaplarını okurdum.”
“Sinema yok. Tiyatro yok. Hiç gitmedim. İstanbul’a gidince ben çok korktum. Çünkü lisede birinciydim. İstanbul’a gitmişim. Türkiye’nin en güzel liselerinden insanlar vardı. Robert Koleji’nden adam vardı. “Burada yapabilecek miyim” diye korktum ben. O yüzden bütün gücümle kendimi çalışmaya verdim.
Öyle ki, İstanbul’da yaşadığım halde etrafımı görmüyordum. Tıbbiye’yi bitirdikten sonra, Mardinli arkadaşlarla “Doktor olduk, hadi gidelim Topkapı Müzesi’ni görelim” dedik. Sultanahmet’ten her gün geçiyorduk. Altı yıl hiç fırsatımız olmamış! Ve Topkapı Müzesi’ne gideceğiz diye Topkapı otobüsüne biniyoruz.
Otobüs bizi Topkapı’ya götürüyor. Oradaki adama soruyorsun “Nerede Topkapı Müzesi” diye… “Ben İstanbul’un değerini şimdi anladım. Fatih’te oturuyordum. Vefa’yı dünyanın öbür ucunda zannediyordum. Vefa Fatih’in hemen yanında. Bozacılar geliyor ama nereden geliyor bilmiyorum.”
“Memleketim adına sevindim, Mardin adına sevindim. Memleketim için hayırlı uğurlu olsun. İnşallah bundan sonra daha büyük övgüler kazanırlar. Türkiye’de bilime çok büyük katkıda bulunurlar. Türkiye için bu kadar önemli olduğunu bilseydim 2 misli çalışır ve 20 yıl önce alırdım bu ödülü.”
“Hedefimiz DNA onarımının ne zaman minimum ne zaman maksimum olduğunu belirleyerek, DNA onarımı potansiyelinin en az olduğu zaman ilaç tedavisi uygulayarak, hem ilacın etkisini çoğaltmak, hem de yan etkileri azaltmak.”
“Kanser tedavisinde kullanılan ilaçların çoğu DNA’yı tahrip ediyor ve vücutta bulunan DNA onarım mekanizmaları, o kanser hücrelerinin yaşamasını sağlıyor. Biz bu mekanizmayı anlamak, aydınlatmak için bir çalışma başlattık. Bu mekanizmayı anlayınca onu “inhibe” edip, kanser hücrelerinin normal hücrelerden daha önce öldürülmesini sağlamaya çalışacağız. DNA onarımı mekanizmasını aydınlatmak, kanser tedavisi noktasında çok önemli. Gayemiz bu mekanizmayı açıklamak.”
“Çoğu insan zekaya inanır, ben inanmıyorum; bizi birbirimizden ayıran emektir, ben çalışmaya inanıyorum.”

Kaynaklar

http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/bilim-teknik/383309/Savur_dan_Nobel_e..._Prof._Dr._Aziz_Sancar_kimdir_.html

https://www.nobelprize.org/prizes/chemistry/2015/sancar/biographical/

http://www.milliyet.com.tr/gundem/aziz-sancar-nobel-kimya-odulunu-aldi-2128354

https://www.aa.com.tr/tr/kultur-sanat/aziz-sancardan-turk-dunyasina-temel-bilimlere-yatirim-yapin-tavsiyesi/2439847

http://www.gazetevatan.com/-gunluk-politikayla-degil-bilimle-ugrasin--929582-yasam/

https://www.aydinlik.com.tr/nobel-odullu-prof-dr-aziz-sancar-turk-dunyasi-benim-icin-bir-kuvvet-kaynagi-toplum-nisan-2018

http://www.milliyet.com.tr/gundem/sancar-ben-turkum-o-kadar-2128721

https://www.aa.com.tr/tr/turkiye/basarili-olmak-nobel-almak-degildir/576553

https://www.ciddigazete.com/genel/basbugumun-ideallerini-yasatiyorum-h41777.html

http://www.milliyet.com.tr/gundem/geregi-kadar-ogrenin-2164417

http://www.milliyet.com.tr/gundem/nobel-kimya-odulu-turk-profesore-2128631

http://www.hurriyet.com.tr/kelebek/hayat/nobel-panteri-aziz-sancar-kizlar-hep-beni-terk-etti-30282793

https://www.ntv.com.tr/teknoloji/aziz-sancar-nobel-kimya-odulunu-aldi,F10C10YMBEaCIMqnra3I2w

http://www.milliyet.com.tr/gundem/gurur-gunu-prof-dr-aziz-sancar-odulunu-aldi-2161661

https://tr.sputniknews.com/20211206/aziz-sancar-karabag-zaferi-kurtulus-savasindan-sonra-turk-dunyasinin-en-buyuk-zaferidir-1051480564.html

http://www.hurriyet.com.tr/dunya/stockholmde-tarihi-toren-aziz-sancar-nobel-kimya-odulunu-aldi-40025455

http://www.bursahakimiyet.com.tr/yazarlar/kemal-tipioglu-63/aziz-sancar-la-bilime-yolculuk-2-8278.html

https://www.youtube.com/watch?v=8uEh1u9cTzk