Ortadoğu; genellikle batıda Atlantik Okyanusu’ndan, doğuda Afganistan’a kadar uzanan bir coğrafyayı ifade etmek için kullanılan bir terimdir. Söz konusu coğrafyada 300 milyondan fazla insan yaşamaktadır. Ortadoğu olarak adlandırılan coğrafya; Türkiye, Katar, Cezayir, Fas, Libya, Tunus, İsrail, Mısır, Suriye, Lübnan, Suudi Arabistan, Ürdün, Bahreyn, Kuveyt, Umman, Filistin, Birleşik Arap Emirlikleri, Irak, Yemen ve İran gibi ülkeleri içermektedir. Sudan ve Moritanya da bazı tanımlamalara göre Orta Doğu’ya dahil edilmektedir. Ortadoğu, Türk, Arap, Fars medeniyet havzalarına ev sahipliği yapmaktadır.
- Türkçe: ortadoğu
- Arapça: al-sharq al-awsat (الشرق الاوسط)
- İngilizce: middle east
- İbranice: mizrach tichon
- Farsça: khavarmiyaneh (خاورمیانه)
Ortadoğu Kavramı
Orta Doğu, güneybatı Asya ve bazı Kuzey Afrika ülkelerinden oluşan bir bölge için ortak terim olmakla beraber “Orta-Doğu”, kökeni tartışmalı bir kavramdır: Neyin ortasındadır veya neyin doğusundadır? Ayrıca “Ortadoğu”, günümüzde yaygın olmasına rağmen, görece yeni bir kavramdır. İlkin, on dokuzuncu yüzyılın sonunda İngiliz dış işleri tarafından kullanılmaya başlanmıştır.
Bu bağlamda “Orta Doğu”, Ortadoğulu olarak nitelendirilen insanların kendilerinin verdiği bir isim olmayıp tamamıyla İngiliz sömürgecilik perspektifiyle üretilmiş bir kavramdır. Ancak bugün, Ortadoğu’daki Araplar ve diğer insanlar bile bu kavramı coğrafi bir referans noktası olarak kabul edebilmektedir. Bununla birlikte, bölgenin kesin coğrafi tanımı konusunda anlaşmazlıklar devam etmektedir.
Ortadoğu Ekonomisi
Orta Doğu ekonomisi, bölgenin geniş coğrafyasında önemli bir çeşitlilik göstermektedir. Petrol ve doğal gaz rezervlerinin bolluğu, Orta Doğu’daki birçok ülkeyi ekonomilerini öncelikle enerji sektörüne dayandırmaya zorlar Özellikle Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri, Irak ve Kuveyt gibi ülkeler enerji kaynaklarından elde ettikleri geliri kullanarak kalkınma projelerine yatırım yapar. Ancak, bölge ekonomilerini çeşitlendirme çabalarına rağmen birçok ülke enerji sektörüne aşırı derecede bağımlıdır ve bu da ekonomik istikrarlarını enerji fiyatlarındaki dalgalanmalara karşı savunmasız hale getirmektedir. Öte yandan Ortadoğu’nun genç nüfusu yüksek işsizlik ve ekonomik eşitsizlik gibi sorunlarla karşı karşıyadır. Birçok ülkede ekonomik reformlara ve çeşitlendirme çabalarına rağmen, bölge genelinde sosyal ve ekonomik istikrarın sağlanması için daha fazla devletçi çabaya ihtiyaç duyulmaktadır. Ayrıca bölgedeki siyasi belirsizlik, iç savaşlar ve güvenlik sorunları da bölge ekonomisini olumsuz etkilemektedir.
Ortadoğu Coğrafyası
Orta Doğu; Mısır, Umman, Yemen, Katar, Birleşik Arap Emirlikleri, İran, Bahreyn, Suriye, Ürdün, Türkiye, Lübnan, Suudi Arabistan, Filistin, Kuveyt, Irak ve İsrail gibi devletleri içermektedir. Orta Doğu bölgesi, on üç milyon kilometrekareden büyük bir bölgeyi ifade eder. Bu bölgenin fiziksel coğrafyası yapısal çeşitlilik ve değişkenlik arz etmektedir. Düşük yağışın olduğu çöller vardır. Akdeniz kıyısında, Hazar’da ve Karadeniz’de, ılıman iklim türleri etkindir.
Ortadoğu Ülkeleri ve Nüfusları
Ülke | 2017 Nüfus |
---|---|
Pakistan | 204924864 |
İran | 82021568 |
Türkiye | 80845216 |
Irak | 39192112 |
Afganistan | 34124812 |
Özbekistan | 29748860 |
Suudi Arabistan | 28571770 |
Yemen | 28036828 |
Suriye | 18028548 |
Ürdün | 10248069 |
Tacikistan | 8468555 |
İsrail | 8299706 |
Lübnan | 6229794 |
Birleşik Arap Emirlikleri | 6072475 |
Kırgızistan | 5789122 |
Türkmenistan | 5351277 |
Umman | 3424386 |
Kuveyt | 2875422 |
Katar | 2314307 |
Bahreyn | 1410942 |
Kaynaklar
- https://www.harita.gov.tr/urun/ortadogu-siyasi-haritasi/219
- https://www.mapsofworld.com/middle-east-map.html
- http://teachmideast.org/articles/what-is-the-middle-east/
- https://www.indexmundi.com/map/?v=21&r=me&l=en