Güney Asya Nedir? Güney Asya Neresi?

Dünyanın yedi kıtasının en büyüğü olan Asya kıtasının güney bölümü olan Güney Asya, coğrafi yapısı, siyasi yapıları ve etnik grupları bakımından çok fazla renklilik gösterir. Güney Asya ülkeleri; Sri Lanka, Hindistan, Bangladeş, Butan, Nepal, Afganistan, Pakistan ve Maldivler’dir. Güney Asya, dünyanın en kalabalık 10 ülkesinden 3’üne sahiptir. Hindistan dünyadaki en kalabalık ikinci ülkedir ve Pakistan ve Bangladeş de ilk 10’da yer alan ülkelerdir. Çin’in özerk Tibet bölgesi sınırı boyunca Güney Asya’yı Doğu Asya’dan ayıran Himalayalar, dünyadaki en yüksek dağlardır; Himalayalar, Güney Asya’nın kuzey kenarının baskın fiziksel özelliğidir.

Güney Asya Jeopolitiği

• Mevcut doğal boyuttaki küreselleşme süreci, Güney Asya ülkelerini bir ticaret ağı kurmaya ve kendi aralarında ekonomik politikalar oluşturmaya zorlamaktadır.
• Afganistan’ın kuzeyindeki tüm ülkeler bir zamanlar eski Sovyetler Birliği’nin bir parçası olmuştur. Soğuk Savaş sırasında, Güney Asya ülkeleri süper güçlerin gölgesinde idi ve Sovyetler Birliği ile ABD arasındaki ilişkilerini dengelemek için diplomatik işlevsellik geliştirmek zorunda kalmışlardır.
• Komünist Çin, yükselen bir ekonomik güçtür ve Tibet’i rakibi Hindistan ile tampon özerk-devlet olarak kullanmaktadır.
• Sovyetler Birliği’nin çöküşünden bu yana, Rusya kendisini küresel ekonomide yeniden kurmak için çalışmaktadır. Hindistan gibi, Rusya da yarı-kürenin karakteristik özelliklerini yansıtmaktadır.
• ABD, fiziksel olarak dünyanın öbür tarafında olmasına rağmen, bir çok Güney Asya ülkesinin yönelimleri üzerinde önemli bir etkiye sahiptir.
• Güney Asya, doksan yıl boyunca İngiltere tarafından sömürgeleştirilmiştir. Sömürgecilik; ekonomik sömürgeyi kolaylaştırmak için demiryolu ulaşım sistemi ve içten mal ihracatı için kullanılan büyük liman kentleri getirmiştir. Siyasi sınırlar, dini ilişkilere ve ekonomik avantajlara dayalı olarak Güney Asya için İngiliz sömürgecileri tesirinde kurulmuştur.
• Dağlık Keşmir’de ve tropikal Sri Lanka’da çatışmalar sürmektedir. Keşmir’in kuzeyindeki uzak bölgeleri Pakistan, Çin ve Hindistan arasında bölünmüştür. Üç ülkenin de nükleer silahları var.

Güney Asya Sosyoekonomik Durum

Güney Asya’nın kırsal nüfusunun geleneksel olarak geniş aileleri vardır. Bölge için nüfus artışı, ciddi bir endişe kaynağıdır. Nüfus artışı, ek doğal kaynaklar, enerji ve gıda üretimi gerektirmektedir. Güney Asya’nın nüfusu nispeten gençtir. Pakistan’da nüfusun yaklaşık yüzde 35’i on beş yaşın altındayken, Hindistan’ın yaklaşık 1,2 milyar insanının (2019) yüzde 30’u on beş yaşın altındadır. Bu gençlerin çoğu, kırsal alanlarda yaşamaktadır. Güney Asya’daki en az nüfuslu ülke, Butan Krallığı’dır. Butan, metrekare başına yalnızca elli kişilik bir nüfus yoğunluğuna sahiptir. Butan küçük ekilebilir arazilerle dağlıktır. Butan halkının üçte birinden fazlası kent ortamında yaşıyor. Nüfus arttıkça, şehirler kentsel nüfustaki büyümeye ve kırsal bölgelerden gelen göçmenlerin akınına eşlik etmektedir.

Mevcut nüfus artış hızlarında, Güney Asya’nın nüfusu yaklaşık elli yıl içinde ikiye katlanacaktır.

Güney Asya Jeo-ekonomik Durumu

• Güney Asya’nın liman kentleri, uluslararası ticaret ve kalkınma merkezleridir. Kırsal yoksullar ve zengin seçkinler arasında geniş bir eşitsizlik vardır.
• Hindistan büyüyen bir bilgi sektörüne, sağlık hizmetlerine ve üretime dayanan güçlü bir ekonomi geliştirmektedir. Motorlu taşıtlar ve bilgisayar teknolojileri Hindistan’da ortaya çıkıyor ve dünya çapında firmalarla rekabet ediyor.
• Pakistan’ın ekonomisi, ülkedeki yüksek nüfus artışı ve radikal dini ideolojiler altında mücadele vermektedir. Pakistan ve Bangladeş bir zamanlar aynı hükümet altındaydı. Bangladeş eskiden Doğu Pakistan’dı. Bu Müslüman ülkeler aşırı nüfus yoğunluğuna ve tarım ekonomisine sahiptir.
• Hindu ve Budist gelenekleri ilk olarak Güney Asya’da gelişmiştir. Hindistan, dünyadaki Hindu inançlıların ekseriyetine sahiptir. Kast sistemi kavramı, kültürde yüksek şehirleşme oranları tarafından sertleşen sosyoekonomik katmanları yaratmıştır.
• Budizm’in coğrafi olarak doğu, kuzey ve güney olarak tanımlanabilecek bir çok kolu vardır. Butan ve Sri Lanka’da Budist çoğunluklar vardır.
• Güney Asya aynı zamanda Sihizm ve Jainizm’e de ev sahipliği yapıyor.
• Güney Asya’da İslam güçlü: Pakistan dünyanın ikinci en büyük Müslüman ülkesidir, Hindistan dünyanın üçüncü en büyük Müslüman nüfusuna sahiptir. Bangladeş de Müslüman ağırlıklı bir ülkedir.
• Güney Asya aynı zamanda diğer azınlık dini gruplarının yanı sıra bir Hıristiyan azınlığa da ev sahipliği yapmaktadır.

Güney Asya Ülkeleri

1. Afganistan, 652.000 km’lik yüzölçümü ile Güney Asya ve Orta Asya içinde bulunan bir kara ülkesidir. Ülkede Özbek Türkçesi, Arapça, Türkmen Türkçesi gibi diller de konuşulmaktadır.
2. Bangladeş, Bengal Körfezi’ne bakmaktadır. Bengalce yanında, İngilizce orta ve üst sınıflar arasında ikinci bir dil olarak kullanılır ve yüksek öğrenim ve hukuk sisteminde yaygın olarak kullanılır.
3. Butan, Himalayaların doğu ucunda bulunan karasal bir ülkedir.
4. Hindistan, en büyük Güney Asya ülkesidir. Hindistan’da ulusal bir dil yoktur. Ancak, Hintçe hükümetin resmi dilidir ve halkın çoğunluğu tarafından konuşulmaktadır. İngilizce ayrıca ülkede resmi dil statüsüne sahiptir ve yüksek öğrenim, işletme ve eğitim alanında yaygın olarak kullanılmaktadır.
5. Maldivler, Hint Okyanusu-Arap Denizi bölgesindeki bir ada ülkesidir.
6. Nepal, dört ana dil grubundan yola çıkarak farklı dilsel mirasa sahiptir: Hint-Aryan, Tibet-Burman, Moğolca ve farklı yerli diller.
7. Pakistan, en kalabalık ikinci Müslüman ülkedir. İngilizce, resmi iş, hükümet ve yasal sözleşmelerde kullanılan resmi dildir.
8. Sri Lanka, Güney Asya’da Hindistan ve Maldivler sınırları olan bir ada ülkesidir. Ülke birçok dine, etnik gruba ve dile ev sahipliği yapıyor.

Kaynaklar

• https://saylordotorg.github.io/text_world-regional-geography-people-places-and-globalization/s12-south-asia.html
• https://www.library.illinois.edu/ias/sacollection/sa_countries/