Orta Asya mı, Türkistan mı? Türkistan Nedir? Orta Asya Nedir?

Türkistan Adının Kökeni
“Türk ve sitan kelimelerinin birleşmesinden doğan Türkistan kelimesi, Fars kaynaklarında Orta Asya’ya verilen bir isimdir. Yani İranlıların nazarında; Orta Asya, Türk yurdudur. Ama bununla birlikte özellikle Seyhun Irmağı’nın doğusu kastedilmişse de daha sonra bu isim daha kapsayıcı şekilde bütün Orta Asya için kullanılmıştır. 19. yüzyılın 2. yarısında bölge Ruslar tarafından işgale başlanınca bu ad daha da kapsayıcı bir hale gelip sıklıkla kullanılır olmuştur. Nitekim Hindistan üzerinden hakimiyetlerini Orta Asya üzerine doğru genişletmek isteyen İngilizler de Türkistan kelimesini benimsemiş ve kullanmaya başlamışlardır. Daha sonra Rusların işgal ettiği bölgeye Batı Türkistan, Çinilerin ele geçirdiği topraklara ise Doğu Türkistan denilmiştir.”
Orta Asya Tabirinin Doğuşu
“Orta Asya tabiri ise 1867’de Rus işgalinin ilk dönemlerinde Rusça’dan “sredney azii” diye uydurulmuş ve diğer batı dillerinde kabul görmüştür. Bundan dolayı Türkistan tabiri yerine Central Asia veya L’Asie Central ifadeleri yerleşmiştir. Ülkemizde tarihimizin bu cephesi maalesef bilimsel bir şekilde gelişmediği için Türkistan kelimesi savunulamamış unutturulmaya çalışılmıştır. Aslında Orta Asya tabiri de çok yanlış değildir. Ancak Türkistan adı tarihi gerçekliği taşıması ve Türk tarihinin eski ve yeni tarafını göstermesi bakımından çok önemlidir.”
Kaynak: Ahmet Taşağıl – Gökbörü’nün İzinde
Stalin, Türkistan olarak bilinen bölgelerin adını değiştirerek ve Türk kimliğini silerek bölgeyi zayıflatmaya ve bölgesel çatışmalar yaratmaya başladı. Yüz yıldır, Orta Asya’daki insanlara kendi etnik kimlikleri yerine özgün Türk kimliklerinin dışındaki isimlerle hitap edilerek kimlikleri manipüle edildi; böylece hepsi aslında Türk olan bu insanlar farklı etnik gruplar olarak tanımlandı. Tarihsel olarak, 1900’lere kadar İran ve birçok diğer devlet Türk kökenliyken, zamanla büyük güçlerin etkisiyle bu kimlikler ve sınırlar değiştirilmek istendi.