Stratejik Vizyon (Zbigniew Brzezinski) Kitap İncelemesi

ABD beyinlerinden Zbigniew Brzezinski’nin “Stratejik Vizyon” kitabı, geleceğin jeopolitik manzarasını, Amerika ve Batı’nın gerilemesi, siyasi ayaklanmalar ve gücün yayılması üzerinden inceliyor. 2025 sonrası dünyanın Çin hakimiyeti yerine kaotik bir düzenle karşı karşıya kalacağını öngörüyor. Hegemonik bir Çin yerine, belirsizliklerle dolu karmaşık bir jeopolitik düzenin oluşacağını, ABD’nin küresel işbirliği için daha geniş bir temel oluşturması gerektiğini savunuyor. Brzezinski, Amerika’nın yeniden canlanması ve etkili bir Batı oluşumu için Doğu ile denge kurması gerektiğini öne sürüyor. Kitap, Asya’nın yükselişi ve Amerika’nın nispi düşüşü üzerine derinlemesine bir bakış sunarken, gelecekteki jeopolitik çatışmaların ve mücadelenin sinyallerini veriyor.

Zbigniew Brzezinski – Stratejik Vizyon Alıntıları

• Siyasi uyanış, ilk evrelerinde son derece sabırsız ve şiddete yakın olma eğilimindedir ve derin bir tutku ve tarihsel olarak kendini haklı çıkarma duygusuyla körüklenmektedir. Buna ek olarak, erken siyasi uyanışta, ulusal, etnik ve dini kimliğe- soyut siyaset kavramlarından ziyade, özellikle nefret edilen bir dış güce karşı muhalefet üzerinden tanımlanan- odaklanma söz konusudur.
• Amerika’nın beşinci büyük güvenlik açığı, dünya hakkında oldukça cahil bir halka sahip olmasıdır. Rahatsız edici olan gerçek şudur ki, ABD halkı temel dünya coğrafyası, güncel olaylar ve hatta dünya tarihinin önemli dönemleri hakkında korkutucu derecede kısıtlı bilgiye sahiptir. Bu gerçek kesinlikle kamu eğitim sisteminin eksikliğinden kaynaklanmaktadır.
• Türkiye’nin umut verici modern ve seküler bir devlete doğru artarak devam eden dönüşümü -basın özgürlüğü, eğitim ve insani gelişim gibi bazı sosyal alanlarlarda devam eden bazı engellere rağmen- vatandaşlarına vatanseverce bir özgüven veriyor ki bu özgüven, eğer Türkiye kendisinin sürekli Avrupa tarafından reddedildiğini hissederse Batı karşıtı bir eğilime dönüşebilir.
• Günümüzün sömürgecilik sonrası dünyasında, siyasî olarak yeni yeni uyanmakta olan toplumlar, kendi göreceli yoksunluğunu, uzun süren dış tahakkümü, haysiyetinin yok sayılmasını ve süregelen ferdi kayıplarını; Batı egemenliğinin kolektif mirası gibi yorumlayan ortak tarih anlatısının bir parçası oldu.
• Sovyetler Birliği tarafından başlatılan ve dokuz yıl süren olağanüstü gaddar savaşla yerle bir olan, Sovyetlerin çekilmesinin ardından geçen on yıl boyunca Batı tarafından görmezden gelinen, Pakistan’ın desteğiyle iktidarı ele geçiren orta çağdan kalma Taliban liderleri tarafından kötü yönetilen, Bush yönetiminde yedi yıl süren gönülsüz ABD askeri operasyonlarına ve münferit iktisadî desteğe maruz kalan Afganistan, darmadağın olmuş bir ülkedir.
• Küresel gücün dağıtımında ve küresel çekişmenin kurulmasında devam eden değişiklikler, Amerika’nın cahil bir garnizon devleti zihniyetine geri çekilmemesi veya kendi kendini doğrulayan kültürel hedonizmde çürütmemesini zorunlu kılıyor.