Kitlelerin Bilgeliği Nedir?

(Bu yazı ilk olarak 20 Ağu 2019 tarihinde “Kalabalıkların Bilgeliği Nedir?” başlığıyla paylaşılmıştır.)

Kitlelerin bilgeliği; sorun çözme, karar verme, yenilikçilik ve öngörme söz konusu olduğunda, geniş insan gruplarının bireysel uzmanlardan kolektif olarak daha akıllı olduğu fikrini ifade eder. Kavram, James Surowiecki tarafından kaleme alınıp 2004 yılında yayınlanan “The Wisdom of Crowds” adlı kitaptan sonra popüler hale gelmiştir.

Kitlelerin Bilgeliği Örneklemesi: Bir nesnenin ağırlığına ilişkin büyük bir grubun bireysel tahminlerini bir araya getirerek oluşturulan cevap, bu nesneye en aşina olan uzmanların tahminlerinden daha doğru olabilir. Farklı grupların toplu değerlendirmesi, küçük bir grubun önyargısı sonucu meydana gelecek yanılgıları telafi edebilir.

Kitlelerin Bilgeliği Nasıl Sağlanır?

Bir grubun akıllı olmasının en iyi yolu, içindeki her insanın mümkün olduğu kadar birbirinden bağımsız düşünmesidir. Bu doğrultuda:

• Kitlelerin bilgeliği için, öncelikle üyelerin farklı düşünce yapılarına sahip olmaları gerekir.
• Bireyler, mümkün olduğunca farklı geçmiş ve inanışlara sahip olmalı ve görüşlerini şahsi kanaatlerine dayandırmalıdır.
• Her bir üyenin görüşü, etrafındakilerden bağımsız (şahsına münhasır) olmalıdır.
• Bireyler, kimse tarafından manipüle edilmemelidir.
• Fiziki ve düşünsel “yerellik”, sistemin en önemli parçasıdır. Bu durum, bireyin yerel bilgileri kullanmasını ve daha hızlı tepki vermesini sağlar.
• Her birey, grubun adil olduğuna ve kitlelerin kararını ifade eden mekanizmanın hakkaniyetine güvenmelidir.
• Bu şartlar sağlandıktan sonra, “kitleler adına karar veren mekanizma”, tercih aşamasında, (merkezden olmayan) bireylerden özel yargıları ve kararları bir araya getirip tek bir toplu kararda ön yargısız bir şekilde toplayabilmelidir.

Bu süreci, zihnen somutlaştırmak için, 2017–2018 yıllarında yayınlanan Wisdom of the Crowd dizisine göz atılabilir.