Sınırlı Rasyonellik Nedir? Rasyonalite Ne Demek?

Sınırlı rasyonalite teorisi, Nobel ödüllü Herbert Simon’a atfedilir. 1957’de “Sınırlı Rasyonalite”  fikrini, tüketicilerin kendi çıkarlarına olduğu gibi optimize edilmiş ekonomik kararlar vereceği fikri etrafında dönen rasyonel seçim teorisinin varsayımlarına eleştiri olarak kavramsallaştırdı. Diğer bir deyişle, “tüketici her zaman en uygun seçeneği seçecektir” görüşüne karşı net bir eleştiri getirdi.

Sınırlı Rasyonellik

Sınırlı rasyonalite; tüketicilerin, (1) bilişsel yetenek, (2) zaman kısıtlaması ve (3) kusurlu bilgi olmak üzere üç ana faktör tarafından yönlendirilen sınırlı rasyonel karar verme mekanizmasına sahip olduğu teorisidir. Örneğin, bir restoranda sipariş verirken, müşteriler garson tarafından aceleye getirildiklerini hissettiği için optimalin altında kararlar vereceklerdir.

Sınırlı rasyonalite, insanların optimal kararlar alma yeteneklerinin sınırlamalarını vurgulayarak orijinal rasyonel seçim teorisindeki bazı temel kusurları ele alır. Örneğin, zaman kısıtlamaları, bilgiyi özümseme yeteneğimiz gibi sınırlamalarla ‘sınırlıyız’ ya da duygular ve ruh halimiz tarafından optimalin altında kararlara yönlendirilebiliriz.

Özetle:

• Sınırlı rasyonalite, tüketicilerin bilişsel sınırlamalarını ifade eder.
• Sınırlı rasyonalite fikrine göre, üç faktöre bağlı olarak yetersiz kararlar alırız:
  1. Bilişsel sınırlamalar,
  2. Zaman kısıtlamaları,
  3. Kusurlu bilgiler.

Kaynaklar

• https://boycewire.com/bounded-rationality-definition/